Strona główna Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny MOBILIARZ Konfesjonały Zespół konfesjonałów (pobernardyński), Toruń, 3. ćw. XVIII w.
2,28 × 2,17 × 1,04 m
LOKALIZACJA: nawa północna, przy ścianie północnej
_________________________
______
_____________
WPIS: © Michał F. Woźniak & Franciszek Skibiński, 2023
Opinia technologiczno-konserwatorska: Elżbieta Szmit-Naud
KONFESJONAŁ I
Konfesjonał poddawany był renowacji w XIX w, podczas której został przemalowany olejno i pokryty lakierem; wówczas też wmontowano zapewne skośne kratki w ściankach bocznych, zastępując wcześniejsze wypełnienia. Konserwacja i restauracja w 2009 roku, wyk. Jarosław Szumiński. Dokonano napraw stolarskich, poddano zdegradowane drewno impregnacji, usunięto warstwy wtórne, skonsolidowano i uzupełniono bądź zrekonstruowano opracowanie dekoracyjne, wypolerowano i zawerniksowano. Z obrazów usunięto przemalowania i wykonano uzupełnienia ubytków, zawerniksowano. Pierwotne opracowanie dekoracyjne – marmoryzacja – zachowane na dużej powierzchni lecz w stanie szczątkowym. W obrazach ubytki oryginalnego opracowania mogą dotyczyć ok. 20% powierzchni. Obecny wygląd jest rezultatem wykonanych uzupełnień i rekonstrukcji. Stan zachowania ogólnie dobry, werniks pożółkły, co sprawia, że obecnie kolorystyka marmoryzacji jest zielonkawa. Na strukturze lokalnie przetarcia do drewna wynikające z użytkowania.
KONFESJONAŁ II
Konfesjonał poddawany renowacji w XIX w., podczas której pozłocono złotą folią roccaille’owe obramienia wokół przedstawień malarskich częściowo przysłaniając inskrypcje pod nimi, kratki oraz ornament roślinny w iluzjonistycznie malowanych niszach; wówczas też wmontowano zapewne skośne kratki w ściankach bocznych, zastępując wcześniejsze wypełnienia. Podczas rac konserwatorskich i restauratorskich w 2008 roku (wyk. Jarosław Szumiński) dokonano napraw stolarskich, poddano zdegradowane drewno impregnacji, usunięto warstwy wtórne, skonsolidowano i uzupełniono bądź zrekonstruowano opracowanie dekoracyjne, wypolerowano i zawerniksowano. Z obrazów usunięto przemalowania i wykonano uzupełnienia ubytków, zawerniksowano. Oryginalna drewniana struktura konfesjonału zachowana w dobrym stanie, ubytki wynikające z użytkowania i w dolnej partii.. Oryginalne warstwy dekoracyjne zachowane na ok. 60% powierzchni, w obrazach ubytki oryginalnej warstwy malarskiej mogą łącznie dotyczyć ok. 20% ich powierzchni. Obecnie stan drewnianej struktury dobry; opracowanie dekoracyjne w dobrym stanie, werniks na marmoryzacji pożółkły (utleniony).
KONFESJONAŁ III
Konfesjonał poddawany renowacji w XIX w. podczas której zamalowano inskrypcje pod przestawieniami penitentów, pozłocono złotą folią roccaille’owe obramienia wokół nich oraz obramienia otworów w ściankach bocznych; wówczas też wmontowano zapewne w owe otwory skośne kratki, zastępując wcześniejsze wypełnienia. W trakcie konserwacji i restauracji w 2008 roku (wyk. Jarosław Szumiński) oczyszczono oryginalną dekorację wykonano impregnację drewna struktury konfesjonału w partiach zdegradowanych, uzupełniono ubytki drewna, zaprawy oraz polichromii, pozłoty i warstwy malarskiej obrazów, zrekonstruowano monochromię na parapetach, klęcznikach i cokole. Oryginalna drewniana struktura konfesjonału zachowana w dobrym stanie, ubytki wynikające z użytkowania i w dolnej partii, ślady żerowania owadów. Oryginalne warstwy dekoracyjne zachowane na ok. 60% powierzchni, w obrazach, ubytki oryginalnej warstwy malarskiej mogą łącznie dotyczyć ok. 20% ich powierzchni. Obecnie stan drewnianej struktury dobry; opracowanie dekoracyjne w dobrym stanie, werniks na marmoryzacji nieznacznie pożółkły (utleniony). Warstwy zakrywające inskrypcje pod obrazami przetarte, częściowo utraciły siłę krycia.
Źródła:
____________
Konfesjonały wprowadzone do wyposażenia przez Bernardynów; w 1817 wymieniono dziewięć z drewna świerkowego, polichromowanych; w wykazie z 1827 r. wymieniono cztery, także z drewna świerkowego; wg Wernickego było ich w 1836 r. pięć, w tym jeden w zakrystii, pozostałe w nawie północnej.
TAJCHMAN 2005 (1), s. 472