LOKALIZACJA: nawa główna kościoła

• Drewno

________________________

• Ławy w kilku zespołach, liczących od 4 do 12 rzędów, rozmieszczone w nawie głównej, w dwóch rzędach po stronie północnej i południowej, a dwa małe zespoły dwurzędowe w części zachodniej nawy głównej; dalej w nawie południowej w dwóch zespołach liczących 4, 7 i 17 rzędów oraz pojedyncze ławy wzdłuż ścian bocznych naw południowej i północnej. Wszystkie z oparciami, pełniącymi zarazem funkcję przedpiersia dla kolejnych rzędów ław oraz z policzkami. Poszczególne zespoły zaopatrzone we frontowe przedpiersia z dekoracją stolarsko-snycerską.
• Ławy wykonane w konstrukcji szkieletowej, złożone z przedpiersia, zmiennej liczby siedzisk oraz podestu.  Przedpiersia z ekspozycją od strony zachodniej z podziałem trójkwaterowym, wykonane w konstrukcji ramowo-płycinowej z zdwojoną ramą. Siedziska opracowane w konstrukcji deskowej. Podesty wzniesione w konstrukcji skrzyniowej niepełnej z ściankami w konstrukcji deskowej. Struktura ścianki górnej wskazanej skrzyni wyznacza formę podłogi.

Ponadto liczne jednoosobowe klęczniki współczesne oraz proste ławki bez oparć i klęczników, bez dekoracji, o prostej konstrukcji.

__________________

1. Zespół czterech ław – pierwszy od wschodu po stronie północnej w nawie głównej >>.
2. Zespół 12 ław (ławy nowe) – drugi od wschodu po stronie północnej w nawie głównej. 1,16 × 3,97 / 2,74 × 9,54 m. Przedpiersia dwupolowe, z cokołem i gzymsem wieńczącym. W polach duże, wieloboczne płyciny ujęte profilowaną ramą, z liśćmi akantu w narożach. Pola ujęte występami w których dwie półkolumny, pomiędzy którymi płycina z muszlą. Półkolumny o gładkich trzonach, pozbawione kapiteli; pierwotnie pomiędzy kapitelami dekoracja w formie liści akantu. Gzyms wieńczący w formie belkowania z szerokim, gładkim fryzem. W ściankach bocznych płyciny z dekoracją w formie muszli.
3. Zespół czterech ław – pierwszym od wschodu po stronie południowej w nawie głównej >>.
4. Zespół pięciu ław – drugim od wschodu po stronie południowej w nawie głównej >>.
5. Zespół pięciu ław (ławy nowe), trzeci od wschodu po stronie południowej w nawie głównej. (współczesne). Przedpiersia czteropolowe, z wysokim cokołem i wąskim gzymsem wieńczącym, dzielone pilastrami jońskimi, które pozbawione baz, z okuciowymi przepaskami z kaboszonami w dolnej, środkowej i górnej części trzonu, w iluzjonistycznej oprawie intarsjowanej, sugerującej umieszczone w tle nisze. W każdym polu arkada z łukiem pełnym, wsparta na lizenach dekorowanych iluzjonistycznie motywem uchylonych drzwiczek, po dwie na lizenie (w układzie pionowym). Archiwolta zbudowana z klińców boniowanych, z kolistą kołatką na co drugiej, w kluczu woluta; pola arkad oraz drzwiczki w lizenach jasnej barwy. Płycina zamknięta łukiem, ujęta występami w których dekoracja w formie podwójnych, iluzjonistycznie ukazanych otwierających się drzwiczek, zamkniętymi impostami. Łuk ujęty boniami klinowymi, oraz wolutowym kluczem. Gzyms wieńczący w formie zredukowanego belkowania z szerokim, gładkim fryzem.
6. Dwa zespoły nowych ław – rozmieszczone jako ostatnie, równolegle po obu stronach nawy głównej, liczące cztery rzędy po stronie północnej i 6 rzędów po południowej.
7. Dwa małe zespoły dwurzędowe w części zachodniej.
8. Zespół pięciu ław – pierwszy od wschodu w nawie południowej. Przedpiersia trójpolowe, z prostym cokołem i gzymsem. W każdym polu prostokątna płycina, w narożach której ornamentalne apliki. Poza obrębem płycin na osi każdego ich boku apliki w formie rozety, tworzące osie poziome i pionowe. W dolnej osi poziomej paliki przedzielone pryzmatycznymi boniami, w górnej osi poziomej mniejszymi, rozetowymi aplikami. Powyżej oś utworzona z naprzemiennie ułożonych niewielkich, kwadratowych oraz wydłużonych, prostokątnych boni. Wyżej, pod gzymsem naprzemiennie małe i większe rozetowe apliki, analogiczne do tych w niższych partiach przedpiersia.
9. Zespół sześciu ław (nowych), jako drugi w nawie południowej.
10. Zespół siedemnastu ław, 2. poł. XIX w., o zmiennej długości poszczególnych ław, dostoswanych do przestrzeni dzielonej filarami międzynawowymi.
11. Dwa zespoły w nawie północnej, każdy złożony z dwóch ław nowych.
12. Dwie ławy skrzyniowe w nawie południowej, po jednej na ścianach północnej i południowej (międzynawowej).

______________

WPIS: © Michał F. Woźniak, 2023

Zalecane cytowanie:
Woźniak Michał F., Zespół ław…
Inwentarz Sztuki Torunia online, Kościół NMP – Mobiliarz, 2023
https://heritage.torun.database.umk.pl/kosciol-pw-wniebowziecia-najswietszej-marii-panny-w-toruniu/