W ostatnim przęśle, po dwóch stronach portalu zachodniego, pod empora zachodnią.

• Materiał. Konstrukcja (podesty, ścianki, zaplecki, siedzisk i podłokietniki) z drewna dębowego z północnego Mazowsza (badania: Barbara Gmińska-Nowak, Tomasz Ważny, 2021); baldachimy z profilem – drewno sosnowe; przedpiersia drewno dębowe. Całość bejcowana.

_______________________________________________

• Obie części o analogicznej konstrukcji, zbieżnej względem konstrukcji stalli chórowych w prezbiterium (>>), czterosiedziskowe, z przedpiersiami z klęcznikiem, zamontowanymi na wspólnym deskowym  podeście. Dostosowane wtórnie do obecnego miejsca – po stronie północnej dostawiony graniasty słupek z odcinkiem gzymsu.
• Siedziska na rzucie prostokąta, z szerokimi, grubymi podłokietnikami o kształcie półkolistym, zakończone trójdzielnie; oddzielone pełnymi ściankami o łukowatym esowatym profilu, wzdłuż którego rzeźbiona jest plastyczna gałąź, zwijająca się u góry w ażurową wolutę, zdobioną na krawędzi antropomorficzną maską. W dolnej części ścianek wydzielona jest niska kolumienka, połączona z ażurowym maswerkowym „oknem”, co druga – zdobiona maską.
• Z tyłu wysokie lite zaplecki z trzech desek dębowych połączonych na styk. Strefy siedzisk wydzielone listwami, zdobionymi od góry pinaklami (pierwotnie najpewniej zwieńczone rzeźbionymi osobno, ażurowymi maswerkowymi arkadkami – zob. stalle w prezbiterium, w tej partii widoczne pozostałości wtórnych malowanych dekoracji rocaillowych), każda płycina dekorowana pojedynczą, płytko rzeźbioną w grubości deski rozetą, wpisaną w czworokąt i wypełnioną graficznym, konturowym maswerkiem o fantazyjnych układach – każdy odmienny (strona pd.: rotacyjny układ czwórliści i trzy rozety z rybimi pęcherzami, pd.: rozeta z rybimi pęcherzami, rozeta z ornamentem falistym i dwie dalsze rozety z rybimi pęcherzami). Od góry zaplecki zamknięte fryzem z ornamentem ciągłym – płaskorzeźbiona falista wić winnej latorośli, na którym nadwieszony po skosie lity baldachim (podniebie z pozostałościami dekoracji rocaillowej, czytelnej w NIR), zamknięty szerokim profilowanym gzymsem.
• Policzki. Po stronie pn. lewy policzek w części górnej z maswerkowym czterodzielnym oknem wypełnionym rybimi pęcherzami, w części środkowej ażurowa kratka romboidalna, w części dolnej – w trzech strefach reliefowe scenki w geometrycznych kwaterach, rzeźbione dość płytko i twardo, bez wykończenia powierzchniowych szczegółów, komponowane głównie w ujęciach profilowych, od dołu: 1. Lis i bocian (w polu zbliżonym do kwadratu); 2. Lis głoszący kazanie do gęsi (w polu trapezoidalnym o krzywoliniowym wykroju z prawej strony); 3. obok siebie – Gęsi wieszające lisa (po lewej, w pionowym polu prostokątnym) i Świnia szewcem (po prawej, w poziomym polu prostokątnym, od dołu krzywoliniowym). Po stronie pd. lewy policzek lity, gładki; prawy policzek – w części górnej ażurowe okno maswerkowe, w części środkowej kompozycja z ażurowych rybich pęcherzy, część dolna lita.
• Przedpiersia późniejsze, bez dekoracji snycerskiej, w konstrukcji ramowo-płycinowej, z cienkich desek, połączonych z podestem na złącza wpustowe; na rewersie deskowe klęczniki; awers z widocznymi w IR śladami bernardyńskiej dekoracji malarskiej (po stronie pn. – zrekonstruowana, 2022) – przedstawienia alegoryczne z płonącym Sercem Jezusowym w kartuszu rocaillowym zdobnym kwiatami (tzw. Blumenrokoko), ujętym górą w banderolę z łacińskimi inskrypcjami. Przedpiersia pn., kolejno od lewej do prawej: „Frustra caelo labia inscritis qui cano cor oprimiis”, „Mediatatio cordis mei in conspectu tuo semper”  / „Munus nostrum est oratio nostra altare nostri vero est cor”, pd.: „PRAEBE FILI MI COR TUU[M] MIHI […]”,  „Medius est ut cor meu[m] IESUS habeat qua[m] ego”, „Paratu[m] cor meum DEUS cantabo & psallam […]”.

____________________________

WPIS: © Juliusz Raczkowski, 2023

Zalecane cytowanie:
Raczkowski Juliusz, Stalle zachodnie – dawne chórowe
Inwentarz Sztuki Torunia online, Kościół NMP – Mobiliarz, 2023
https://heritage.torun.database.umk.pl/kosciol-pw-wniebowziecia-najswietszej-marii-panny-w-toruniu/