Strona główna Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu RZĄD KAPLIC PO STRONIE PD KAPLICA ZAŚNIĘCIA NMP (KOPERNIKA) Stalle, warsztat toruński, ok. 1430
LOKALIZACJA: tzw. Kaplica Kopernikańska, stalle dostosowane wymiarami do wnętrza kaplicy, znajdują się in situ, dwa meble przy ścianie pd. i jeden przy ścianie zach.
__________________________
WPIS: © Monika Jakubek-Raczkowska i Juliusz Raczkowski, 2024
Stalle ustawione przy ścianie pd. i zach. należą do pierwotnego wyposażenia kaplicy i stanowią unikatowy zespół tego typu, zachowany in situ bez większych przekształceń. Był to integralny element wyposażenia kaplicy radzieckiej, spotykany w kościołach parafialnych strefy nadbałtyckiej (Stralsund, Greifswald).
Rozpiętość datowania stall wg literatury mieści się w przedziale 1400 (DOMASŁOWSKI 2003, BŁAŻEJEWSKA / PILECKA 2009, JAKUBEK-RACZKOWSKA 2014) – 1500 (BEEK-GOEHLICH 1961). Badania dendrochronolgiczne, przeprowadzone w ramach projektu ustaliły ich wykonanie w l. 1430-1435 .
Cechy ogólne konstrukcji i stylu, jak również szczegółowe analogie w wykończeniu stall (np. silnie archaizujące maski) wskazują, że pochodzą one z tego samego warsztatu, w którym wykonany został rozbudowany zespół stall dla kościoła franciszkańskiego w Toruniu, dat. przez BEEK-GOEHLICH 1961 nietrafnie na l. ok. 1480. Zarówno dzieło z kościoła NMP, jak i stalle radzieckie, powstały w 1. poł. XVw. (RACZKOWSKI 2023). Warsztat stall można osadzić w strukturze cechowej Torunia – jest raczej mało prawdopodobne, że działał on w klasztorze franciszkanów, jak się niekiedy przyjmuje (DOMASŁOWSKI 2003, BŁAŻEJEWSKA / PILECKA 2009, ).
Badania dendrochronologiczne, Tomasz Ważny i Barbara Gmińska-Nowak, 2022.
BEEK-GOEHLICH 1961, s. 99–100.
DOMASŁOWSKI 2003, s. 158–159.
JAKUBEK-RACZKOWSKA 2014, s. 34, przyp. 108
RACZKOWSKI 2023, s. 55.
RACZKOWSCY 2023 (1), s. 44–47.
GUZOWSKI 2022, s. 11-24.