Strona główna Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny ZABYTKI SEPULKRALNE Epitafia i relikty epitafiów Epitafium Strobandów, Willem van den Blocke z warsztatem, Gdańsk, 1590
3,91 ×. 3,55 m
Lokalizacja: nawa południowa, drugie przęsło od wschodu, ściana południowa
_____________________________
_____________________
WPIS: © Franciszek Skibiński & Michał F. Woźniak, 2023
Opinia technologiczno-konserwatorska: Elżbieta Szmit-Naud
Weryfikacja inskrypcji: Marta Czyżak, tłumaczenie: Magdalena Awianowicz
Epitafium upamiętnia Christiana Strobanda (†1531) i jego syna, burmistrza toruńskiego i burgrabiego królewskiego Johanna Strobanda (†1585), a także ich małżonki, Annę z d. Stötten (†1567) i Margarethę z d. Esken (†1596). Wykonanie pomnika mocą testamentu miał nakazać Johann Stroband (tak Semrau 1892, s. 28).
Źródła: APT, AMT, kat. II, XI-32, k. 74; Praetorius 1714, Rps., KM, sygn. 130, k. 269; 380v, 386v-387; APT, AMT, C 4346, k. 12; APT, AMT, C 13770, k. 118v
Jako pierwszy epitafium zostało przypisane warsztatowi Willema van den Blocke przez Lecha Krzyżanowskiego na podstawie analogii formalnych z innymi dziełami związanymi przezeń z tym rzeźbiarzem (Krzyżanowski 1958). Teza ta została przyjęta w literaturze (patrz zwł. Skibiński 2015, Skibiński 2018 i Skibiński 2020). Skibiński zwraca uwagę na podobieństwo figur przedstawiających cnoty do rzeźb w epitafium Eduarda Blemke w kościele Mariackim w Gdańsku oraz do rzeźby Caritas, która przynajmniej od pocz. XVIII w. znajduje się w ratuszu w Chełmnie. Stawia on ponadto hipotezę, iż twórcą tych dzieł mógł być Philip van den Blocke, rzeźbiarz współpracujący z Willema van den Blocke w latach 90-tych XVI w. (Skibiński 2015, s. 340-346; Skibiński 2018, s. 140-141). Brak informacji o tym kiedy zaginęła znajdująca się pośrodku figura określona jako AMOR. Na dawnych fotografiach (Krzyżanowski 1958) widoczna jest w tym miejscu późniejsza, zapewne XVIII-wieczna drewniana rzeźba, znajdująca się dziś w zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Toruniu.
Skibiński wskazał ponadto na analogię pomiędzy programem ikonograficznym pomnika a treścią wstępu do mowy pogrzebowej dla Johanna Strobanda autorstwa Marcina Trisnera, opublikowanej 1586 r. (Martinus TRISNER, Leichpredigt, aus dem XXV. Capitel Genesis, von des Patriarchen Abrahams […] Abschied, bey der Begrebniss des […] Herrn Johann Stroband des Eltern, Burgermeisters der Koeniglichen Stadt Thorn […] Anno 1585, Thorn 1586; patrz Skibiński 2018).
W miejscu oznaczonym inskrypcją Amor znajdowała się dawniej, zastępując pierwotną personifikację, wtórna barokowa rzeźba przedstawiająca odzianą w długą suknię postać kobiecą w dynamicznej pozie z dzieckiem na rękach (patrz Krzyżanowski 1958), obecnie w zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Toruniu. Inskrypcja „Amor” nie jest wzmiankowana przez Praetoriusa ( PRAETORIUS 1714–1715, EPITAPHIA, k. 386v).
Dane w opracowaniu …