Dalmatyka (D11), tkanina wierzchnia: ok. 1730 r., Lyon – manufaktura Jeana Revela (?); galony: XIX / XX w.

96 x 103,5 cm; kolumna tylna: 34 cm; komuna przednia: 30,5 cm; galon: 2 cm i 3 cm

LOKALIZACJA: Kościół św. Jana Ewangelisty i św. Jana Chrzciciela w Toruniu

 ________________________________

  • Broszowany atłas w stylu Jeana Revela, bawełna, galony, klamra mosiężna.
  • Szyta ręcznie.
  • Dalmatyka uszyta ręcznie z wielkoraportowego atłasu broszowanego nićmi jedwabnymi (w kolorach zielonym, niebieskim, pomarańczowym, ciemnoróżowym) i metalowymi w kolorze srebrnym. Kolumna jest wyznaczona szerokimi, srebrnymi galonami. Raport tkaniny składa się z symetrycznie rozmieszonych lewitujących, stylizowanych muszli w której umieszczone są pojedyncze gałązki bzu. Poniżej, przed muszlą znajduje się inna gałązka o bujnych zielonych liściach i kwiatem ostu. Pod szyją znajduje się niewielkie rozcięcia spięte dekoracyjną klamrą ozdobioną ornamentem rocaille. Podszewka z czerwonej bawełny.

_________

WPIS: ©  Katarzyna Bucław, 2025

Zalecane cytowanie:
Bucław K., Garnitur biały – dalmatyka
Inwentarz Sztuki Torunia online, Katedra – tekstylia, 2025
https://heritage.torun.database.umk.pl/kosciol-pw-sw-jana-chrzciciela-i-sw-jana-ewangelisty-w-toruniu/

Spis treści

Stan zachowania

Dalmatyka przerabiana w XIX w., wymieniono wówczas podszewkę i galony. Tkanina przodu wypłowiała, brak wstążek służących do zawiązania dalmatyki. Podszewka mocno wypłowiała na brzegach tyłu.

Historia

Nieznana.

Rozpoznanie

Dalmatyka (w komplecie z D9) stanowi część garnituru ołtarzowego składającego się także z ornatu (O49), stuły (S80), manipularza (M2) oraz kapy liturgicznej (K4)..

Garnitur ten uszyto z tkanin w stylu Jeana Revela, który był francuskim projektantem tkanin działający w latach 30. XVIII w. Opracował technikę tkanin o raportach bardzo realistycznych, inspirowanych holenderskimi martwymi naturami. Tkaniny projektowane przez Revela charakteryzują się dużym stopniem realizmu – rośliny mają bardzo przeskalowane,  bujne formy – wręcz na granicy zepsucia. Charakterystyczne jest także cieniowanie najbardziej oświetlonych partii wzoru nicią w kolorze srebrnym, tworząc tzw. efekt błyskawicy.

 

Dokumentacja historyczna

Dokumentacja badawcza

Źródła i bibliografia

Źródła rękopiśmienne i drukowane

Literatura

KLUCZWAJD 2002, s. 63-64, nr kat. 124.

ŚNIEGULSKA-GOMUŁA 2002, , s. 323, il. 7.

Opracowania niepublikowane