Kielich mszalny, Daniel I Clausen lub Daniel II Clausen, Toruń, XVIII/XIX w. (ok. 1804)

Wys. 22,6 cm; Ø stopy 13,7 cm; Ø czaszy 8,8 cm

  • Srebro; odlew (trzon), kucie, cyzelowanie, fakturowanie, inskrypcje grawerowane; całkowite złocenie z wyjątkiem odwrocia stopy.

_________________________________

  • Kielich wsparty na kolistej stopie z gruszkowatym nodusem w krótkim trzonie i dzwonowatą czasza ujętą w niskim koszyku; całkowicie gładki. Stopa rozłożysta, dość płaska, wsparta na szerokiej i wysokiej wklęsłej kryzie; płaszcz lekko wydęty miękko przechodzący w wysoką smukłą szyjkę stożkowatego kształtu. Koszyczek złożony z pionowych wąskich segmentów zakończonych linią wypukłą.

_________________________________

  • Znakowany na kryzie stopy: znak miejski Torunia „brama” (niedobity, zbliżony do typu 11 wg GRADOWSKI 2010, s. 181) oraz znak mistrzowski – z kursywnych splecionych liter DC w polu o kroju dostosowanym do monogramu (zbliżony do typu T 136 B wg GRADOWSKI / KASPRZAK-MILER 2002, s. 201); znak probierza lit. C bita negatywowo.
  • Na kryzie stopy inskrypcja minuskułą kursywną: Magdalena Serafin Rozalia! Oh! Ty, cos mnie stworzyła zmiłuy się na de mną!. Pod spodem stopy wydrapane: „1804”, pod spodem kryzy kursywnie: Toruń – N.M.P.

 

WPIS: © Michał F. Woźniak, 2023

Spis treści

Stan zachowania

Koszyczek dobrze dopasowany, zespolony z czaszą, choć wykonany odrębnie. Całkowite pozłocenie kielicha może być późniejszą ingerencją.

Historia

Kielich sprawiony w 1804 (lub ok. 1804) zapewne do kościoła Bernardynów NMP; wymieniany wspólnie z dwoma kielichami z 1764 pod jedną pozycją jako: trzy kielichy srebrne wewnątrz złocone z trzema patenami (1817 i 1821), wzgl. z dwiema patenami (1834).

Rozpoznanie

WOŹNIAK 2005 datował wykonanie kielicha na 4. ćw. XVIII w. nie bacząc na położoną datę 1804. Wszakże została ona inną ręką wydrapana, nie zaś grawerowana, jak inskrypcja  dedykacyjna i może być późniejsza od czasu realizacji zabytku; mogłaby odnosić się do przekazania kielicha kościołowi NMP lub do innego wydarzenia. Czas działalności Daniela I Clausena rozciąga się na dość długi okres 1767–1811; czas wykonania zawężony cechą probierza (tegoż Clausena) do lat 1784–1811. Nie można całkiem wykluczyć możliwości realizacji tego kielicha przez jego syna i imiennika Daniela Jakoba (Daniela II) Clausena, czynnego od 1791; wpisany został w cechu jako „Goldarbeiter”, zatem specjalizował się w biżuterii, choć mógł wykonywać także srebra korpusowe.

Dokumentacja historyczna

Brak

Dokumentacja badawcza

Dokumentacja gigapixel

Źródła i bibliografia

Źródła rękopiśmienne i drukowane

INV. 1817/1821(BER)[1983], s. 221, poz. d. 2

INV. 1817 (BER) [2015], s. 442, poz. d. 2

,

Literatura

KLUCZWAJD 2005, s. 62, nr 33

WOŹNIAK 2005, s. 412–414

Opracowania niepublikowane