Manipularz biały (M2), ok. 1730 r., Francja, Lyon manufaktura Jeana Revela; galony: XIX / XX w.

45,5 x 16,1 cm; galon na krzyżykach: 2,3 cm; galon na obszyciu: 1,5 cm

LOKALIZACJA: Kościół św. Jana Ewangelisty i św. Jana Chrzciciela w Toruniu

 ________________________________

  • Broszowany lampas w stylu Jeana Revela, technika point rentré, bawełna, galony.
  • Manipularz szyty ręcznie, galony naszyte maszynowo.
  • Manipularz z wielkoraportowego lampasu broszowanego nićmi jedwabnymi (w kolorach zielonym, niebieskim, pomarańczowym, ciemnoróżowym) i metalowymi w kolorze srebrnym. Raport tkaniny składa się z symetrycznie rozmieszonych lewitujących, stylizowanych muszli w której umieszczone są pojedyncze gałązki bzu. Poniżej, przed muszlą znajduje się inna gałązka o bujnych zielonych liściach i kwiatem ostu. Końce manipularza zszyte ze sobą, zakończone paletkami o formie łopatowej. Paletki obszyte szerokim, srebrnym galonem złożonym na pół. Z innego galonu wykonano dwa krzyżyki. Podszewka z czerwonej bawełny.

______________________________

WPIS: ©  Katarzyna Bucław, 2025

Zalecane cytowanie:
Bucław K., Garnitur czarny – bursa
Inwentarz Sztuki Torunia online, Katedra – tekstylia, 2025
https://heritage.torun.database.umk.pl/kosciol-pw-sw-jana-chrzciciela-i-sw-jana-ewangelisty-w-toruniu/

Spis treści

Stan zachowania

Wykruszone nici metalowe w partii broszowań drobnych kwiatów. Duże przetarcia wzdłuż brzegów manipularza (przebijają się zielone nici wątku). Podszewka  wypłowiała, podobnie jak tkanina wierzchnia. Brak krzyżyka na jednej z paletek.

Historia

Nieznana.

Rozpoznanie

Manipularz stanowi część garnituru ołtarzowego składającego się także z ornatu (O49), stuły (S80), pary dalmatyk (D9 i D11) oraz kapy liturgicznej (K4).

Jean Revel był francuskim projektantem tkanin działający w latach 30 XVIII w. Opracował technikę tkania tkanin o raportach bardzo realistycznych inspirowanych holenderskimi martwymi naturami. Tkaniny projektowane przez Revela charakteryzują się dużym stopniem realizmu – rośliny mają bardzo przeskalowane,  bujne formy – wręcz na granicy zepsucia. Charakterystyczne jest także cieniowanie najbardziej oświetlonych partii wzoru nicią w kolorze srebrnym, tworząc tzw. efekt błyskawicy.

 

Dokumentacja historyczna

Źródła i bibliografia

Źródła rękopiśmienne i drukowane

Literatura

Opracowania niepublikowane